Temat sukcesji spółek na Kręgu Gospodarczym Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego

„W dalszym ciągu z zazdrością spoglądamy na naszych wschodnich sąsiadów i na rozwój gospodarczy w Polsce”. Tymi słowami Torsten Haasch powitał prawie 60 gości Kręgu Gospodarczego w hotelu Radisson Blu w Szczecinie.

Zwłaszcza w tych trudnych czasach dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) tematyka spotkania była szczególnie ciekawa i aktualna. Nawet jeśli sytuacja gospodarcza w Polsce wygląda obecnie lepiej niż w Niemczech, po obu stronach granicy pojawiają się te same pytania: w jakim stopniu szczególnie młodsze pokolenie jest zainteresowane założeniem lub przejęciem firmy? Z drugiej strony coraz większa liczba przedsiębiorców, którzy założyli swoje firmy po zmianie ustroju staje teraz przed problemem znalezienia następcy.

W Meklemburgii-Pomorzu Przednim powstał wspólny projekt pod przewodnictwem Wyższej Szkoły w Stralsundzie (Hochschule Stralsund), który dotyczył tych tematów i zaowocował publikacją zatytułowaną „Zakładanie, prowadzenie i sukcesja firm - Meklemburgia-Pomorze Przednie: Atrakcyjność, aktorzy i działania”. Autorzy doszli do wniosku, że w Meklemburgii-Pomorzu Przednim dostępnych jest szereg usług doradczych, ale obecnie pilnie potrzebne jest szerokie wsparcie dla firm, szczególnie z sektora MŚP. Struktura przedsiębiorstw w tym landzie pokazuje, że w ciągu najbliższych kilku lat przekazanych zostanie około 12 000 z nich. Dla wielu ten proces jest trudny, gdyż nie mogą znaleźć następcy. Jeśli spółki nie uda się sprzedać, trudno będzie o godziwe zabezpieczenie w wieku emerytalnym, na które liczyli właściciele firmy.

„Sukcesja zaczyna się od założenia firmy” – powiedział Torsten Grundke, partner zarządzający MediaMarkt TV-HiFi-Elektro GmbH Stralsund i wiceprezes Izby Przemysłowo-Handlowej w Rostocku. Wymagana jest jasna wizja i długoterminowe planowanie, niezależnie od tego, czy planowana jest sprzedaż, czy firma ma zostać przekazana w rodzinie.

Na tym drugim wariancie skupia się doradztwo sukcesyjne i wsparcie dla MŚP w Polsce. „Po upadku komunizmu w Polsce trwa teraz pierwszy proces sukcesji firm” – wyjaśniła Teresa Kuliberda-Wojtas z Kancelarii Prawnej SUKCESJA i współzałożycielka Klastra Sukcesji Biznesu przy Północnej Izbie Gospodarczej w Szczecinie. „Tego trzeba się najpierw nauczyć. Obecnie zaledwie osiem procent małych i średnich przedsiębiorstw jest przejmowanych w ramach sukcesji rodzinnej. Jej podstawą jest wola obu stron. Nestor musi być przygotowany na przekazanie wiedzy. Nowe pokolenie z kolei musi chcieć odnieść sukces dzięki innowacyjnym pomysłom” – mówi Kuliberda-Wojtas.

Od maja 2023 roku w Polsce obowiązuje ustawa o fundacjach rodzinnych, której głównym celem jest ochrona majątku spółek. Jest ona ważnym wsparciem w ramach doradztwa firmom rodzinnym przez kancelarie prawne. Prowadzone są indywidualne dyskusje, opracowywane są analizy i wizje, które ostatecznie trafiają do pisemnej strategii sukcesji.

W kontekście transgranicznego obszaru metropolitalnego Szczecina istnieje szansa, ale także pewna konieczność, podejścia do tego tematu kompleksowo dla całego regionu i, jeśli to możliwe, znalezienia wspólnych polsko-niemieckich rozwiązań. „Temat należy do kluczowych kompetencji izb przemysłowo-handlowych. Zbudowały one w Meklemburgii-Pomorzu Przednim pewną infrastrukturę, która stała się przykładem dla całych Niemiec” – podsumował Torsten Haasch. „Wspólnie z Północną Izbą Gospodarczą i Domem Gospodarki w Szczecinie zastanowimy się nad możliwością stworzenia wspólnych portali sukcesyjnych, otwierając w ten sposób ścieżki dla transgranicznej sukcesji spółek.”